De juridische strijd over de terugbetaling van hypotheekgerelateerde kosten in Spanje intensiveert. Spaanse banken verzetten zich hevig tegen claims van consumenten, die gebaseerd zijn op oneerlijke verdeling van kosten zoals notaris-, registratie- en taxatiekosten. Banken beroepen zich op Europese jurisprudentie en stellen dat de claims in veel gevallen verjaard zijn, wat consumentenorganisaties fel bestrijden. Centraal staat de vraag wanneer de verjaringstermijn begint: bij de eerste uitspraken in 2015 of bij individuele kennisname van de oneerlijke bedingen? De uitkomst van deze strijd heeft aanzienlijke gevolgen voor de Spaanse economie. Succesvolle claims kunnen banken miljarden euro's kosten, wat de winstgevendheid aantast en mogelijk kredietverlening beperkt. Tegelijkertijd kan terugbetaling de bestedingskracht van consumenten stimuleren. De onzekerheid beïnvloedt ook het vertrouwen in de financiële sector en kan de woningmarkt belemmeren. Het Hof van Justitie van de Europese Unie speelt een cruciale rol bij de bescherming van consumentenrechten in deze complexe zaak, waarbij de Spaanse rechtbanken een evenwicht moeten vinden tussen de belangen van banken en consumenten.

Hypotheekstrijd in Spanje woedt voort: Banken vechten terugbetaling kosten aan

De juridische strijd om de terugbetaling van hypotheekgerelateerde kosten in Spanje gaat onverminderd voort. Ondanks eerdere uitspraken in het voordeel van consumenten, proberen Spaanse banken de claims af te wenden door zich te beroepen op een uitzondering die is vastgesteld door Europese jurisprudentie. De inzet is hoog, met potentieel miljarden euro's aan terugbetalingen op het spel.

De juridische basis van de claims

De claims van consumenten zijn gebaseerd op het feit dat bepaalde kosten, zoals notariskosten, registratiekosten en taxatiekosten, oneerlijk verdeeld zijn bij het afsluiten van een hypotheek. In veel gevallen werden deze kosten volledig door de consument betaald, terwijl banken profiteerden van de hypotheekverstrekking. Het Spaanse Hooggerechtshof oordeelde in 2015 dat dergelijke praktijken misbruik van machtspositie kunnen zijn, waardoor consumenten recht hebben op terugbetaling van een deel van deze kosten.

Echter, de banken verzetten zich hevig tegen deze uitspraken. Ze argumenteren dat de claims in veel gevallen verjaard zijn, daarbij verwijzend naar een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJEU). Deze uitspraak stelde dat de verjaringstermijn begint te lopen zodra de consument kennis heeft van het oneerlijke karakter van de bedingen in het hypotheekcontract. De banken beweren dat dit moment al in 2015 plaatsvond, toen het Spaanse Hooggerechtshof de eerste uitspraken deed in het voordeel van de consumenten.

De verjaringstermijn als wapen

De discussie over de verjaringstermijn is nu het belangrijkste strijdpunt. Consumentenorganisaties en advocaten betogen dat de termijn pas begint te lopen wanneer er een individuele uitspraak is in een zaak, of wanneer de banken expliciet erkennen dat de bedingen in de hypotheekcontracten oneerlijk waren. Ze wijzen erop dat veel consumenten zich pas bewust werden van hun rechten na de uitspraken van 2015, en dat het onredelijk is om hen de mogelijkheid tot terugbetaling te ontzeggen op basis van een algemene kennisgeving.

De banken daarentegen, proberen zoveel mogelijk zaken af te wijzen op basis van verjaring. Ze investeren aanzienlijke middelen in juridische teams die gespecialiseerd zijn in het betwisten van de claims. Deze tactiek heeft tot nu toe enig succes gehad, waarbij verschillende rechtbanken in Spanje de argumenten van de banken hebben gevolgd en de claims hebben afgewezen. Dit heeft geleid tot frustratie en verwarring bij veel consumenten, die zich in een David-tegen-Goliath situatie bevinden.

De impact op de Spaanse economie

De uitkomst van deze juridische strijd heeft potentieel grote gevolgen voor de Spaanse economie. Als alle consumenten met succes hun kosten kunnen terugvorderen, zou dit de banken miljarden euro's kosten. Dit zou hun winstgevendheid kunnen aantasten en mogelijk leiden tot beperkingen op hun kredietverlening. Aan de andere kant zou de terugbetaling van de kosten een positief effect hebben op de bestedingskracht van de consumenten, wat de economische groei zou kunnen stimuleren.

Bovendien heeft de onzekerheid rond de terugbetaling van hypotheekgerelateerde kosten een negatieve invloed op het vertrouwen van de consumenten in de financiële sector. Veel mensen zijn terughoudend om een hypotheek af te sluiten, uit angst voor verborgen kosten en oneerlijke praktijken. Dit kan de woningmarkt belemmeren en de economische groei vertragen.

De rol van de Europese Unie

De Europese Unie speelt een belangrijke rol in deze kwestie. Het HvJEU heeft al verschillende uitspraken gedaan over de bescherming van consumentenrechten in hypotheekzaken. Deze uitspraken zijn bindend voor de nationale rechtbanken in Spanje en moeten worden geïnterpreteerd in het voordeel van de consumenten. De Europese Commissie houdt de ontwikkelingen in Spanje nauwlettend in de gaten en kan indien nodig ingrijpen om ervoor te zorgen dat de consumentenrechten worden gewaarborgd.

De uitkomst van de juridische strijd om de terugbetaling van hypotheekgerelateerde kosten in Spanje blijft onzeker. Het is aan de Spaanse rechtbanken om een evenwicht te vinden tussen de belangen van de banken en de bescherming van de consumentenrechten. De Europese Unie zal nauwlettend toekijken om ervoor te zorgen dat de fundamentele rechten van de consumenten worden gerespecteerd.

Dit artikel geeft antwoord op de volgende 10 vragen:

• Wat zijn de hypotheekgerelateerde kosten waar Spaanse consumenten terugbetaling voor eisen?
• Op welke juridische basis baseren Spaanse consumenten hun claims voor terugbetaling van hypotheekkosten?
• Welke uitzondering uit Europese jurisprudentie gebruiken Spaanse banken om terugbetaling te voorkomen?
• Wanneer begint volgens de Spaanse banken de verjaringstermijn voor het terugvorderen van hypotheekkosten?
• Welke argumenten gebruiken consumentenorganisaties tegen de claim van verjaring door de banken?
• Welke invloed heeft de uitkomst van deze juridische strijd op de Spaanse economie?
• Hoe kan de onzekerheid over hypotheekterugbetalingen de Spaanse woningmarkt beïnvloeden?
• Welke rol speelt het Hof van Justitie van de Europese Unie in deze kwestie?
• Wat kan de Europese Commissie doen om de consumentenrechten in Spanje te beschermen?
• Wat is de mogelijke impact van de terugbetaling van hypotheekkosten op de winstgevendheid van Spaanse banken?

Bron: El País - La banca mantiene viva la batalla judicial por la devolución de los gastos hipotecarios - https://cincodias.elpais.com/companias/2025-06-09/la-banca-mantiene-viva-la-batalla-judicial-por-la-devolucion-de-los-gastos-hipotecarios.html Bron: El Mundo - Economie - https://www.elmundo.es Bron: Banco de España - Financiële stabiliteit - https://www.bde.es