De Japanse economie verraste met een krimp van 0,2% in het eerste kwartaal van 2024. Een daling van de export, met name in de auto- en elektronica-industrie, in combinatie met een stijging van de import, dreef de handelsbalans in het rood. Externe factoren zoals een vertragende wereldeconomie en een sterke yen spelen een rol, maar ook interne problemen zoals een afnemende binnenlandse consumptie door de vergrijzing en ontoereikende bedrijfsinvesteringen dragen bij aan de economische tegenwind. Wat betekent deze onverwachte krimp voor de wereldeconomie, gezien de rol van Japan als belangrijke speler in de internationale handel? De vooruitzichten zijn onzeker, met voortdurende demografische uitdagingen en een kwetsbare wereldeconomie. Zijn structurele hervormingen voldoende om de economie te moderniseren en de concurrentiepositie te verbeteren, of blijft Japan worstelen met lage groei? Lees verder voor een diepgaande analyse van de factoren die de Japanse economie beïnvloeden en de mogelijke gevolgen voor de toekomst.

Japanse economie krimpt onverwacht in eerste kwartaal

De Japanse economie heeft in het eerste kwartaal van 2024 een onverwachte krimp laten zien. Het bruto binnenlands product (bbp) daalde met 0,2 procent, zo blijkt uit recente cijfers. Deze tegenvaller is voornamelijk te wijten aan een afname van de export en een toename van de import, waardoor de handelsbalans negatief uitviel en de economische activiteit werd afgeremd.

Daling van de export, stijging van de import

De daling van de export is een belangrijke factor in de krimp van de Japanse economie. Verschillende sectoren, waaronder de auto-industrie en de elektronica, zagen hun exportvolumes dalen. Dit kan te wijten zijn aan een combinatie van factoren, zoals een vertraging van de wereldeconomie, een sterke yen die Japanse producten duurder maakt op de internationale markt, en verschuivingen in de mondiale vraag. Tegelijkertijd is de import significant gestegen. Dit komt deels door hogere energieprijzen en de vraag naar grondstoffen, maar ook door een toename van de consumptie van buitenlandse goederen. De combinatie van dalende export en stijgende import heeft een negatief effect gehad op het bbp.

Interne factoren spelen ook een rol

Naast de externe factoren spelen ook interne ontwikkelingen een rol bij de economische krimp. De binnenlandse consumptie blijft achter, mede door de vergrijzing van de bevolking en de daarmee samenhangende afname van het aantal consumenten. Ook de investeringen in het bedrijfsleven zijn niet voldoende om de economie aan te jagen. De Japanse overheid probeert de economie te stimuleren met fiscale maatregelen en monetair beleid, maar tot nu toe hebben deze inspanningen nog niet het gewenste effect gehad. Daarnaast spelen demografische uitdagingen een belangrijke rol. De snel vergrijzende bevolking en het dalende geboortecijfer zorgen voor een afname van de beroepsbevolking en een toenemende druk op de sociale zekerheid.

Impact op de wereldeconomie

De krimp van de Japanse economie kan ook gevolgen hebben voor de wereldeconomie. Japan is een belangrijke speler in de internationale handel en een belangrijke bron van investeringen. Een economische vertraging in Japan kan leiden tot een afname van de vraag naar goederen en diensten uit andere landen, en tot een vermindering van de investeringen in het buitenland. Dit kan met name gevolgen hebben voor landen die sterk afhankelijk zijn van de handel met Japan, zoals de Verenigde Staten, China en Zuid-Korea.

Verwachtingen voor de toekomst

De vooruitzichten voor de Japanse economie zijn onzeker. Hoewel de overheid en de centrale bank maatregelen nemen om de economie te stimuleren, is het nog maar de vraag of deze voldoende zullen zijn om de krimp te keren. De wereldeconomie blijft kwetsbaar en de geopolitieke spanningen nemen toe, wat de onzekerheid vergroot. Veel economen verwachten dat de Japanse economie in de komende kwartalen zal blijven worstelen met de lage groei en de demografische uitdagingen. Er is behoefte aan structurele hervormingen om de economie te moderniseren en de concurrentiepositie te verbeteren.

Bron: El País - El PIB de Japón retrocede un 0,2% en el primer trimestre por la caída de exportaciones - https://elpais.com/economia/2025-05-16/el-pib-de-japon-retrocede-un-02-en-el-primer-trimestre-por-la-caida-de-exportaciones.html Bron: Ministerie van Buitenlandse Zaken - Economische betrekkingen Japan - https://www.nederlandwereldwijd.nl Bron: Internationaal Monetair Fonds - Japan - https://www.imf.org Bron: Reuters - Economisch nieuws Japan - https://www.reuters.com