Uit een recente Spaanse enquête blijkt dat 81% van de bevolking het 'aforamiento' voor politici wil afschaffen, een privilege dat hen beschermt tegen berechting door lagere rechtbanken. De roep om afschaffing zwelt aan na 'Operatie Gallardo', een corruptieonderzoek in Extremadura dat de politiek opschudt. Critici zien 'aforamiento' als straffeloosheid bevorderend en corruptie aanwakkerend, omdat het procedures vertraagt en de kans op veroordeling verkleint. De Partido Popular en Vox eisen een grondig onderzoek en afschaffing. De affaire zet de PSOE, de partij van premier Sánchez, onder druk om actie te ondernemen. Verschillende partijen overwegen wetsvoorstellen om 'aforamiento' te beperken, maar volledige afschaffing is controversieel. In de bredere context van corruptie in Spanje, vergroot door de economische crisis van 2008, is 'aforamiento' een symbool van privileges. De vraag is of deze maatregel het vertrouwen van de burgers in de politiek kan herstellen. Lees verder over de mogelijke hervormingen en de politieke reacties.

Meerderheid Spanjaarden wil einde aan 'aforamiento' voor politici na corruptieschandaal

Een overweldigende meerderheid van de Spaanse bevolking, maar liefst 81%, wil dat het zogeheten aforamiento voor politici wordt afgeschaft. Dat blijkt uit een recente enquête, gepubliceerd in de Spaanse krant El Mundo, naar aanleiding van de 'Operatie Gallardo', een grootschalig corruptieonderzoek dat de politieke wereld in Spanje opnieuw heeft opgeschud. Het aforamiento is een privilege dat bepaalde politieke functionarissen beschermt tegen berechting door lagere rechtbanken.

Wat is 'aforamiento' en waarom is het controversieel?

Het aforamiento is een juridisch instrument dat bepaalde overheidsfunctionarissen, waaronder parlementsleden, rechters en hoge ambtenaren, beschermt door hen het recht te geven om uitsluitend door het Hooggerechtshof (Tribunal Supremo) te worden berecht. Dit privilege is bedoeld om te voorkomen dat politici worden lastiggevallen door politiek gemotiveerde aanklachten. Critici stellen echter dat het aforamiento leidt tot straffeloosheid en de perceptie van corruptie verder aanwakkert. Het idee dat politici boven de wet staan, stuit veel Spanjaarden tegen de borst, zeker in tijden van economische onzekerheid en groeiende ongelijkheid.

De controverse rond het aforamiento laait met name op wanneer politici verdacht worden van corruptie. Het feit dat zij niet door een lokale rechtbank, maar door het Hooggerechtshof worden berecht, wordt door velen gezien als een manier om de procedures te vertragen en de kans op een veroordeling te verkleinen. Het Hooggerechtshof heeft immers een enorme caseload en de procedures zijn doorgaans complexer en tijdrovender dan bij lagere rechtbanken.

De impact van 'Operatie Gallardo'

De 'Operatie Gallardo' is een recent corruptieonderzoek dat zich richt op vermeende onregelmatigheden bij de toekenning van overheidsopdrachten in de regio Extremadura. De zaak heeft geleid tot de arrestatie van verschillende politici en zakenlieden, en heeft de discussie over het aforamiento opnieuw aangewakkerd. In Extremadura speelt er een extra heikel punt: De leider van de PSOE in Extremadura wordt onderzocht. Een groot deel van de ondervraagden vindt dat het aforamiento niet zou mogen gelden als iemand onderzocht wordt.

De affaire heeft niet alleen de lokale politiek in Extremadura in beroering gebracht, maar ook de landelijke politiek. De PSOE, de partij van premier Pedro Sánchez, staat onder druk om actie te ondernemen en het vertrouwen van de burgers te herstellen. De oppositiepartijen, met name de Partido Popular en Vox, hebben de aanval geopend en eisen een grondig onderzoek en de afschaffing van het aforamiento.

Politieke reacties en mogelijke hervormingen

De roep om afschaffing van het aforamiento klinkt al langer in Spanje, maar de politieke wil om daadwerkelijk tot hervormingen over te gaan, ontbrak tot nu toe vaak. De huidige situatie, met een regering die afhankelijk is van de steun van verschillende kleinere partijen, maakt het er niet eenvoudiger op. Toch lijkt de publieke druk nu zo groot dat de politieke partijen gedwongen zijn om actie te ondernemen.

Verschillende partijen hebben al aangekondigd dat zij een wetsvoorstel zullen indienen om het aforamiento te beperken of af te schaffen. De vraag is echter hoe ver deze hervormingen zullen gaan en of er een breed politiek draagvlak voor zal zijn. Sommige partijen pleiten voor een volledige afschaffing, terwijl andere een meer gematigde aanpak voorstaan, waarbij het aforamiento alleen in bepaalde gevallen wordt afgeschaft, bijvoorbeeld bij corruptiezaken.

De bredere context: corruptie in Spanje

De discussie over het aforamiento staat niet op zichzelf. Corruptie is al jaren een probleem in Spanje en heeft het vertrouwen van de burgers in de politiek ernstig geschaad. Verschillende corruptieschandalen hebben de afgelopen jaren de krantenkoppen gehaald en hebben geleid tot het aftreden van politici en het veroordelen van hoge ambtenaren. De economische crisis van 2008 heeft de frustratie over corruptie nog verder vergroot, omdat veel mensen het gevoel hadden dat politici en bankiers zichzelf verrijkten ten koste van de gewone burger.

De Spaanse regering heeft de afgelopen jaren verschillende maatregelen genomen om corruptie te bestrijden, zoals het verscherpen van de wetgeving en het versterken van de controle op overheidsuitgaven. Het aforamiento blijft echter een doorn in het oog van veel Spanjaarden en wordt gezien als een symbool van de privileges van de politieke elite. De afschaffing ervan zou een belangrijke stap kunnen zijn om het vertrouwen van de burgers in de politiek te herstellen.

Dit artikel geeft antwoord op de volgende 10 vragen:

• Wat is aforamiento in Spanje?
• Waarom is aforamiento controversieel in Spanje?
• Wat is 'Operatie Gallardo'?
• Welke regio in Spanje is betrokken bij 'Operatie Gallardo'?
• Welke partij is van de premier van Spanje?
• Wat is de Partido Popular?
• Wat is Vox?
• Wanneer begon de economische crisis die de frustratie over corruptie in Spanje vergrootte?
• Wat is het Tribunal Supremo?
• Wat vinden de Spanjaarden van aforamiento na 'Operatie Gallardo'?

Bron: El Mundo - El 81% de los españoles pide eliminar el aforamiento de los políticos tras la 'operación Gallardo' - https://www.elmundo.es/espana/encuestas/2025/06/01/683b4128fc6c8349168b45bb.html Bron: El País - Actualidad Política - https://elpais.com Bron: RTVE - Noticias España - https://www.rtve.es